Author :
Abstract
Bu araştırma Türkiye’de halkla ilişkiler alanında hazırlanmış doktora tezlerini inceleyerek kuram kullanımındaki eğilimleri ve dönüşümü ortaya koymayı amaçlamaktadır. Halkla ilişkiler, örgütlerin hedef kitleleriyle karşılıklı anlayış, güven ve itibar temelli iletişim süreçlerini yöneten stratejik bir yönetim fonksiyonu olarak tanımlanmakta; kuramsal temelleri ise disiplinin bilimsel gelişimini ve akademik yönelimini yansıtmaktadır. Çalışmada 211 doktora tezi üniversite, enstitü, danışman unvanı, yöntem ve kuram kullanımı değişkenleri açısından analiz edilmiştir. Bulgulara göre tezlerin büyük bölümü Marmara, İstanbul ve Selçuk üniversitelerinde yoğunlaşmakta; çalışmaların %89,10’u sosyal bilimler enstitüsü bünyesinde yürütülmektedir. Danışman unvanı bakımından Prof. Dr. oranı %73,46 ile çoğunluğu oluşturmuştur. Yöntemsel olarak tezlerin %54,50’si nitel yöntemle gerçekleştirilmiştir. Kuramsal temelde ise tezlerin %84,84’ünün herhangi bir kurama dayanmadan yürütüldüğü, mükemmellik kuramı (%4,27) ve diyalojik iletişim kuramının (%3,32) en sık kullanılan kuramlar olduğu saptanmıştır. Bulgular Türkiye’de halkla ilişkiler doktora tezlerinin kuramsal temsilde sınırlı kaldığını, araştırmaların çoğunlukla uygulamaya dayalı biçimde yürütüldüğünü göstermektedir. Bu durum alanın bilimsel olgunluk düzeyinin artırılması için kuram kullanımının ve metodolojik çeşitliliğin güçlendirilmesi gerektiğine işaret etmektedir.
Keywords
Abstract
This study aims to reveal the trends and transformations in the use of theory by examining doctoral dissertations written in the field of public relations in Turkey. Public relations is defined as a strategic management function that manages communication processes between organizations and their target audiences based on mutual understanding, trust, and reputation. Its theoretical foundations reflect the scientific development and academic orientation of the discipline. In this study, 211 doctoral dissertations were analyzed in terms of university, institute, advisor title, research method, and theory usage variables. According to the findings, the majority of the dissertations were concentrated at Marmara, Istanbul, and Selçuk universities; 89.10% of the studies were conducted within social sciences institutes. In terms of advisor title, professors (Prof. Dr.) constituted the majority with 73.46%. Methodologically, 54.50% of the dissertations employed qualitative methods. From a theoretical perspective, 84.84% of the dissertations were found to have been conducted without relying on any theory. In comparison, the Excellence Theory (4.27%) and Dialogic Communication Theory (3.32%) were the most frequently used frameworks. The findings suggest that doctoral dissertations in public relations in Turkey are limited in their theoretical representation and predominantly practice-oriented. This suggests that strengthening the utilization of theory and promoting methodological diversity is essential to enhancing the scientific maturity of the field.
