Author :
Abstract
Bir toplumun bilinçaltını anlayabilmek için bazen atasözlerinin ve diğer kalıplaşmış söz gruplarının incelenmesi gerekebilir. Atasözleri bir toplumun, etnik bir grubun adeta mental temsilcileri gibidirler. Bu temsilci bir toplumun zihinsel yapısını göstermekle kalmayıp kültürün korunmasına ve devamlılığına da katkı sağlar. Atasözleri yaşanılan çevrenin algılanmasında ve değerlendirilmesinde kişilere yardımcı olur. Uzun bir süreden beri Kırgızlar ataerkil bir toplum olduğundan geleneksel aile ve aşiret ilişkileri de erkek statüsünün etkisi altındadır. Doğal olarak Kırgız atasözleri de erkek merkezlidir. Atasözlerinin erkek merkezli olması sonucunda ortaya cinsiyet eşitsizliği doğuran söylemlerin ortaya çıkması kaçınılmaz bir durum olmuştur. Kırgız atasözlerinin bazılarında kadınlara karşı ayrımcılığa yönelik belirgin bir eğilim vardır. Bazen kadınlar aşağılanmış, bazen ahlaki açıdan yerilmiş, bazen de kadınların sosyal hayata aktif katılımlarının gizlice engellendiği ve yerildiği saptanmıştır. Kadınlara yönelik bu tutum atasözlerinde belirgin bir şekilde ve apaçık kendini göstermektedir. İncelenen atasözleri sosyal antropoloji açısından ilgi çekicidir. Bunun içindir ki araştırmada Kırgız atasözlerinde yer alan cinsiyet stereotipileri analiz edilecek olunup atasözlerindeki kadınlara ve erkelere karşı toplumun bakış açısının nasıl olduğu ile ilgili içerik analizi yapılacaktır. Yapılacak Analizde cinsiyetçi atasözlerinin karşılaştırılması ve sınıflandırılması, Kırgız atasözlerindeki toplumsal cinsiyet kalıplarının duygu analizi sonuçları, aşağılayıcı atasözlerinin ortaya çıkış nedenleri, atasözlerinde kadını köleleştirme, övgü, tanrı-kral motifini içeren atasözleri, kadın ve erkeğin toplumsal rollerine bakış, ideal kadın ve erkeği anlatan atasözlerinin ortaya çıkışı bu alt başlıklar altında incelenmeye çalışılacaktır.
Keywords
Abstract
In order to understand the subconscious of a society, it may sometimes be necessary to examine proverbs. Because of their proverbs, they are simply like rational delegate of a society or an ethnic group. This delegate not only showing mental structure of society but also contribute the safekeeping and continuity of culture. Hence Kyrgyz people have long been a patriarchal society, traditional family and tribe relations are also under the influence of male status. In consequence of proverbs being male-centered, it was inevitable for discourses that led to gender inequality to emerge. In some of Kyrgyz proverbs, there are an explicit inclination against women discrimination. It turned out that sometimes women were humiliated, sometimes morally condemned, and sometimes women's active participation in social life was secretly prevented and denigrated. This attitude towards women in Kyrgyz proverbs explicit and clearly shows itself. The examined proverbs are interesting from a cultural perspective. For this reason, in research the gender stereotypes in Kyrgyz proverbs will be analyzed and a content analysis will be made regarding the society ´s perspective on women and men in the proverbs. In the analysis to be made, proverbs will be examined under the following subheadings. Proverbs in analysis to be made comparing and classification of sexist proverbs, results of sentiment analysis of gender stereotypes in Kyrgyz proverbs, the reason why emerge of humiliating proverbs, enslaving women in proverbs, proverbs that contain compliment, motif of God and king, the outlook societal role of women and man, the emerging of proverbs which narrates ideal women and man will be attempted to examine under these subheadings.